معرفی شهرستان گرمسار


گرمسار یکی از شهرهای استان سمنان و مرکز شهرستان گرمساراست. در قديم به آن خوار مي‌گفتند که يكي از ايالات ملك ري بوده‌است. جمعيت اين شهر بر طبق سرشماري سال ۱۳۸۵، برابر با ۳۹٬۵۲۳نفر بوده است
رودخانه حبله‌رودکه از رشته کوه‌های البرز مرکزی سرچشمه می‌گيرد مناطق اطراف گرمسار را سيراب مي‌كند. از محصولات اصلي كشاورزي اين منطقه، گندم، پنبه، خربزه و انار را مي‌توان نام برد.
در گرمسار قلعه‌ای به نام استوناوندوجود دارد که قدمت آن را بیش از ۳۵۰۰سال تخمین مي‌زنند.اين قلعه در شمال گرمسار کنوني (بن کوه) قرار دارد.
از مشهورترین افراد اهل منطقهٔگرمسار می‌توان به محمود احمدی‌نژاد(رئيس جمهور دولت نهم ودهم جمهوري اسلامي ايران)، پروفسور کردواني و دکتر طباطبايي چهره ماندگار و جراح مغزو اعصاب اشاره کرد.
شهرستان گرمسار دارای تنوع آب و هوایی کاملاً مشخصي است . اين تنوع و تضاد در دو فصل تابستان و زمستان بيشتر محسوس است به طوري که بيشترين نقش را درميان عوامل گوناگون ، ارتفاع به عهده دارد . گاه با طي مسافتي کمتر از ۴۰ كيلومتر در تابستان ۲۰ درجه سانتي گراد اختلاف دماي بين دو نقطه مشاهده مي گردد.
لذا در تابستان هر چه ازنواحی جنوبی شهرستان به طوف نواحی شمالي پيش رويم به علت زياد شدن ارتفاع ، دماي هوا نيز به طور محسوسي کاهش مي يابد.
در اغلب موارد عوامل اصلی حرکتهای توریستي را درجه حرارت و ريزشهاي جوي تشکيل مي‌دهد . اين دو عامل در صنعت توريسم بيش از ميزان ساعات آفتابي و ميزان رطوبت و ساعات ابري اهميت دارد . (۴)
آب و هوای شهرستان گرمسار را می توان در نتیجه برخورد و تأثير وضع اقليمي کوير و کوههاي البرز بر روي يکديگر مشخص نمود . بطور كلي مدت روزهاي سرد و يخبندان چندان نيست . حداقل و حداكثر دما بين ۸- و ۴۴ درجه سانتي گراد مي باشد . همچنين ميانگين دماي كل ماههاي سال حدود ۴/۱۷ درجه سانتي گراد مي باشد . نزولات جوي در اين شهرستان بجز باريكه اي در شمال ، اغلب بصورت باران است . باران ناچيز اين ناحيه عموماً در ماههاي زمستان مي بارد . نامرتب بودن ريزش همين مقدار باران اندك از سالي به سال ديگر از ديگر ويژگيهاي آب و هوايي اين شهرستان است . مقدار تبخير در اينجا به همان اندازه اهميت دارد كه مقدار باران مهم مي باشد . براساس تحقيقات بعمل آمده ميزان تبخير ۲۰ تا ۶۰ برابر نزولات جوي است و مي توان گرمسار را نمونه مشخص يكي از آب و هواهاي بياباني محسوب نمود.
میانگین بارندگی ساليانه شهرستان حدود ۱۰۰ ميلي متر گزارش شده در حالي که متوسط نياز آبي اين شهرستان معادل ۱۴۱۰ ميلي متر در سال مي باشد . هرچند شهرستان گرمسار در تابستان به دليل گرماي زياد غيرقابل تحمل مي باشد ولي زمستانهاي معتدل آن از جاذبه هاي آب و هوايي اين شهرستان مي‌باشد.
همچنین تابستانهای معتدل مناطق شمالی شهرستان نظير بن کوه با فاصله کم از مرکز شهرستان از ديگر جاذبه هاي گردشگري شهرستان در زمينه آب و هواست.
تنوع شرایط آب و هوایی در شهرستان گرمسار نوعي جابجايي در فصول مختلف به ويژه در تابستان و زمستان را به ساکنان تحميل مي کند . برهمين اساس در طول سال ، اين جابجايي غالباً به طور موقت انجام مي گيرد . لذا پناهندگان گرمازده حاشيه کوير به نقاط معتدل به ويژه دره هاي خوش آب وهواي البرز در شهرستان گرمسار امري طبيعي است و توجه به اين نقاط و برنامه ريزي در خصوص بهره گيري بيشتر از توانهاي بالقوه امري ضروري به نظر مي رسد.
دامنه ها و ارتفاعات:
شهرستان گرمسار در دامنه های جنوبی رشته کوه البرز واقع شده است ارتفاع آن از شمال به جنوب به تدریج کاسته مي شود و بالاخره به دشت کوير منتهي مي گردد.
رشته کوه البرز در قسمت مغرب جهتی شمال غربی –جنوب شرقی دارد واز آن به بعد جهت معکوس پيدا مي کند يعني بسوي شمال شرقي امتداد پيدا مي كند.
کوههای شمال گرمسار که رودخانه حبله رود آن را بریده به دو قسمت تقسیم کرده است . اين كوهها مانند حصاري درشمال شهر گرمسار قرار گرفته و مهمترين ارتفاعات آن سولك ، سرحر و كلرز مي‌باشد.
از دیگر ارتفاعات مهم و قابل توجه شهرستان ، سیاه کوه در جنوب گرمسار است . ارتفاع آن ۱۳۰۰ متر و جهتی شرقي –غربي دارد . اين کوه از هستة آتشفشاني و روپوشي رسوبي که از سنگهاي بيرون ريخته گدازه و توفهاي تراكيت –آندزيت و پورفريت گردآمده ، ساخته شده است و اطراف آن را لايه‌هاي رسوبي فرا گرفته چنانكه تون آتشفشاني مركزي گنبدي از ميان لايه هاي رسوبي اطراف سربرآورده است.
شکوه ، عظمت و جذابیت کوهستان را هیچگاه نمی توان به زبان آورد و يا آن را با قلم ترسيم کرد. كوهستان حتي غيرقابل اعتماد بودنش نيز درسي است براي زندگي آدميان و هر گوشه و كنارش مدرسه‌اي براي بهتر شناختن خويشتن است . برخورد و آشنايي با كوهستان ، آماده شدن و تجربه اندوختن را براي پيكار با دشواري زندگي كه آدمي را از آنها گريزي نيست به دنبال دارد.
نواحی کوهستانی در فصلهای مختلف مکاني مناسب براي کساني است كه علاقمندند مدتي را دور از هياهوي شهر در دامنه هاي كوهستاني و دره هاي خوش آب و هواي آن بسر برند.
کوههای شمال شهرستان گرمسار مکانهای مساعدی را براي عده زيادي از مردم جهت گذران اوقات فراغت ميسر مي سازد . با توجه به اين که راهپيمايي يك ورزش آسان و
متداول است و غالباً ایرانیان آن را با گردش بیرون شهر ، روز جمعه توأم مي کنند و از طرفي در اطراف شهرها تعداد قابل توجهي از مردم در گروههاي سنتي مختلف را مي‌توان ديد که از جاده هاي کوهستاني بالا مي‌روند ، در نتيجه ارزش و اهميت گردشگري اين مواهب طبيعي بر همگان آشكار مي گردد.
غار:
از آنجا که غارها دارای طبیعت بسیار زيبا هستند ، همواره يکي از مراکز جلب گردشگر بوده و طبيعت دوستان زيادي را به خود جلب مي كند . يكي از اين غارها ، غار دق كشكولي يا زندان افغان » است كه ذيلاً نحوة تشكيل و موقعيت آن را شرح مي دهيم:
جریان سیلابها هزاران سال زمینهاي ته نشستي دوران سوم را کاويده و در برخي نقاط راهروهاي ژرف زيرزميني طويلي ساخته که پس از فروکش اين آبها ، مجراهاي زيرزميني خشكيده به گونه غارهاي بزرگي بجاي مانده اند.
ازآن جمله دردامنة شمالی سیاه کوه غربی بين کوه دوازده امام و رشتة اصلي سياه کوه، محلي است كه به علت جمع شدن آب در زمينهاي هموار آن در فصل بهار به نام دق كشكولي معروف شده است. قدري به سمت شمال شرقي محل مزبور در روي تپه ماهورهاي بدنه سياه كوه ، غاري است افسانه‌اي كه به نام غار دق كشكولي يا زندان افغان ناميده مي شود و علت انتخاب نام «زندان افغاني » از روي افسانه اي است كه بوميان چنين نقل مي كنند:
درویشی هندی که ساليان پيش به سراغ اين غار آمده بود مي گفت : « شاهزاده خانمي از افاغنه با گنجينه گرانبهايي در آن مدفون است » و درويش آن غار را زندان افغان مي‌خواند و طبق روايت اهالي درون اين غار چون بازاري است که يک شتر سوار نيزه به دست مي تواند به آساني از درون اين غار گذر كند . در گوشه و كنار جاي آتش و استخوان ديده مي شود و اطاقهايي است كه گويا زندان بوده است.
ولی به طور قطع روایت فوق افسانه ای بيش نيست و آقاي چنگيز شيخعلي مسئول هيئت غارشناسان ايران که شخصاً از اين غار ديدن نموده است به مشاهدات خود چنين خاتمه مي دهد : بايد گفت از آنچه علي (راهنماي محلي ) از درون غار براي ما گفته بود هيچ نشانه اي نيافتيم نه از اجاق هاي آتش و استخوانها آدم و نه از زندان کنده شده و کيلومترها راه بي پايان.
آبهای معدنی:
یکی از راههای جلب گردشگران به وجود آوردن امکانات استفاه از منابع آب معدني در مجاورت چشمه هاي معدني است . اين منابع طبيعي در مراکزي موسوم به ايستگاه آب معدني قابل استفاده مي‌گردد كه داراي امكانات و تأسيسات مختلف به منظور گردش و درمان براي سياحان است ، آب معدني جزو اولين داروهاي طبيعي بشر بوده كه آثار استفاده از آن چندين هزار سال قبل تاكنون وجود دارد . استفاده علمي از آبهاي معدني پس از شناخت تركيب و اثرات درماني آن در قرن اخير تحقق يافته است.
در کوهپایة شمالی سیاه کوه به سمت گرمسار در بين قشرهاي رسوبي ، چشمه‌هاي آبي وجود دارند که اغلب از نوع آبهاي معدني هستند و اهم اين چشمه ها عبارتند از:
چشمه شاه ( شاه چشمه) :
چشمه شاه در قشرهای رسوبی دامنة شمالی سياه کوه و در دره‌اي کم عمق با جهت شمالي –جنوبي و عرض تقريبي ۲۰ متر واقع شده است . آب از حوضچة طبيعي و دايره‌مانند به قطر دو متر خارج مي شود و از مجراي باريکي عبور مي كند و به حوضچة طبيعي ديگري به قطر تقريبي دو متر و عمق يك متر وارد مي گردد و پس از عبور از اين محل در زمينهاي اطراف فرو مي رود . آب چشمه شاه در ايام گذشته بوسيل مجراي سنگي به دو ساختمان واقع در ۶و۷ كيلومتري شمال اين چشمه به نامهاي حرمسرا و قصر شاه عباسي هدايت مي شده است . در طول اين نهر سنگي ، حوض هايي براي جمع آوري
و ذخیرة آب وجود داشته که آثار آن نیز در حال حاضر مشاهده می شود . مجراي سنگي از تخته سنگهايي با طول در حدود يک متر بنا گرديده و اين سنگها ناو مانند و به شکل مجرايي با عرض تقريبي بيست و عمق ده سانتي متر تراشيده شده و براي جلوگيري از به‌هدر رفتن آب انتهاي سنگها به صورت قفل و بست بهم متصل گرديده است.
چشمه عین الرشید:
چشمه دیگری به نام عین الرشيد معروف است و در شمال غربي چشمه شاه و سه کيلومتري جنوب غربي ساختمان شاه عباسي و در جنوب بناي قصر عين الرشيد واقع شده است . چشمه مزبور در جنوب غربي قلعه عين الرشيد قرار دارد و آب آن از دو نقطه خارج مي گردد و در سرازيري تپه جريان مي يابد و در مسير خود چند حوضچة کوچک طبيعي بوجود آورده و سرانجام در زمينهاي اطراف قلعه فوق فرو مي رود.
پس از بررسی آزمایشگاهی آب چشمه هاي مذکور مشخص گرديده که آب چشمه شاه و عين‌الرشيد در رديف آبهاي معدني کلروسولفات كلسيم و منيزيم است . باقيماندة خشك آب عين‌الرشيد در حدود سه برابر باقيمانده آب چشمه شاه مي باشد . چون آبدهي اين دو چشمه كم و دسترسي به آنها مشكل است از نظر بهره برداري و استفاده درماني قابل توجه نمي باشد . آشاميدن آبهاي سولفات سديم و منيزيم برحسب مقدار سولفات سديم و سولفات منيزيم آنها ، صفرا آور و ملين يا مسهل است . آبهاي سولفات كلسيم مدر و دفع كننده فضولات بخصوص اوره و كلرورها هستند و در صورتي كه گرم باشند اثر تسكين دهنده نيز دارند. آبهاي سولفات كلسيم براي درمان تظاهرات نور و آرنزي‌تيك بيماريهاي كبدي و صفراوي يا كليوي ، حالات نقرسي ، روماتيسم و درد مفاصل و غيره استفاده مي شود.
دریاچه نمک:
در جنوب غربی شهرستان گرمسار دریاچه ای مثلث شکل وسيع ديده مي شود که آب آن در طول سال نوسان شديدي دارد به طوري که در تابستان قسمت وسيعي از آن خشك مي گردد . اين درياچه كه به نامهاي مسيله و قم نيز مشهور است بين استانهاي سمنان ، قم و اصفهان واقع شده است كه براي دانشجويان و محققين اهميت ويژه اي از جهت گردشگري دارد.
کویر:
کویر تاریخی که در صورت جغرافيا نمايان شده است . کوير انتهاي زمين است ، پايان سرزمين حيات است ، در كوير گويي به مرز عالم ديگر نزديكيم . دركوير خدا حضور دارد . آسمان كوير سراپردة ملكوت خداست . شب كوير اين موجود زيبا وآسماني كه مردم شهر نمي شناسند ، آنچه مي‌شناسند شب ديگري است ، شبي است كه از بامداد آغاز مي شود . شب كوير به وصف نمي‌آيد . آنچه در كوير مي رويد گز و تاغ است . اين درختان بي باك ، صبور و قهرمان كه عليرغم كوير بي‌نياز از آب و خاك و بي‌چشم داشت نوازشي و ستايشي ، از سينة خشك و سوختة كوير به آتش سر مي‌كشند و مي ايستند و مي مانند هريك رب النوعي ! بي هراس ، مغرور ، تنها و غريب . گويي سفيران عالم ديگرند كه در كوير ظاهر مي شوند ! (۸)
کویرها پدیده دیگر محيط بياباني هستند. کوير زمين سست و ورم کرده اي است كه در سطح آن داراي برآمدگي متعدد است و شباهت زيادي به زمين شخم زده دارد . عواملي چون شرايط آب وهوايي گرم و خشك ، رسوبات ريزدانه و املاح مختلف در منطقه بيابان در قسمت پاياني مسيلها موجب پيدايش اين كويرها شده اند.
نمونه این کویر ، کویر گرمسار در انتهاي مسير حبله رود را مي توان نام برد . نمکها بصورت هاي مختلف در ايجاد زمينهاي كويري شركت دارند ، از جمله گنبدهاي نمكي كه در نواحي مختلف در اشكال ناهمواريها ظاهر شده اند در اثر باران با شسته شدن اين گنبدهاي نمكي هم در محل گنبد و هم در مسير جريان آبها ، عامل پديد آمدن شوره زار و كويرها مي باشند.
نمونه دیگر عوامل مولد کویرها ، شورابها هستند که سیلابها در مسير خود اغلب پس از عبور از گنبدها و لايه هاي نمکي ، قسمتي از نمك را در خود حل نموده و در حاشية اين رودها و سيلابها در قسمت انتهايي آن نمكزار و زمينهاي كويري بوجود آورده اند تبخير شديد عامل ديگري در تشكيل كويرهاست . در جنوب گرمسار كه تبخير بيش از مقدار بارش سالانه است در فصل گرم بعد از تبخير آبهاي موجود سطحي ، تبخير آبهاي
زیرزمینی شروع شده و در نتيجه زمينهاي کويري به صورت برآمدگيهاي پف کرده منظمي با قشري از نمک سختي در زير اين تاولها به ضخامت حداقل ۲ سانتيمتر تشكيل مي شود . افزايش ضخامت قشر نمك رفته رفته كاهش تبخير را به دنبال دارد . اين كـويـرها بيشتر در قسمت انتهايي حوضه هاي بسته داخل بيابانها بوجود مي آيند و از فراوان ترين نوع كويرهاي ايران مي باشند.
پوشش گیاهی در جنوب گرمسار ابتدا بوته های خار و بوته شور و درخت گز و نيزار است ولي پس از طي چندين کيلومتر ، گياهان تنک تر شده و رفته رفته آثار گياهي در اين کويرها محو مي‌شود.(۹)
مشاهده حیات گیاهی که برخي شن دوست برخي نمک دوست و بعضي خشکي پسند هستند براي افرادي كه علاقه اي به مطالعه فلور گياهان دارند ، خالي از لطف نخواهد بود.
گرچه بیابانها و کویرهای عريان به علت آب وهواي سخت و شديد خود از جذبه کمتري برخوردارند و در آنها آبادي ها منحصر به چند واحه است که بر اثر زايش اتفاقي چشمه هاي آب ياحفر قنوات كه زندگي برگرد آنها ممكن ساخته است بوجود آمده اند . اما با همه سختي آب و هوا مانند گرماي شديد تابستان و سرماي سخت زمستان چه بسيار هستند مشتاقاني كه آشنايي با اين نواحي و مطالعه آثار خشم طبيعت براي آنان جالب و ارزنده است بويژه اينكه بيابانها و كويرها نيز در خود پديده هايي دارند كه در ساير نقاط يافت نمي شود و مشاهده آنها براي بينندگان خالي از لطف نيست مانند تپه يا رشته ارتفاعات ماسه اي كه بر اثر وزش باد و جابجا شدن ماسه ها پديد آمده و شكل و اندازه آنها براثر وزش باد دائماً در تغيير است اينگونه تپه ها را اصطلاحاً « تلماسه » مي نامند. همچنين زندگي انسان در كوير و بيابان و مقايسه آن با نواحي جنگلي مخصوصاً براي دانشجويان و محققين مي تواند جالب توجه باشد.
در زمینة برقراری تورهای کويرپيمايي با شتر ، تحت نظارت راهنمايان مطلع واقامت در کاروانسراهاي بازسازي شده داخل کويروپذيرايي سنتي ازاين افراد دراين كاروانسراها همگي مـواردي هستندكه ماجـراجـويان بيشمـاري را تـرغيب به مسـافرت دراين نواحي مي نمايد . البته انجام اين پيشنهاد مطالعات و برنامه ريزي هاي دقيقي را مي طلبد.
جاذبه های فرهنگی:
جاذبه های فرهنگی گردشگری آن دسته از جاذبه هايي هستند که زاييدة نيروي ابتکار و قوة خلاقه و هوش انسان است . انسان براي رفع حوايج مادي و معنوي خويش با الهام از طبيعت و با بکارگير غناصر و اشياء پيرامونش با انجام تغييرات و تحولاتي در محيط زندگي خود اقدام مي ورزد، چهرة زمين را با ايجاد جنگلها ، درياچه ها ، بناهاي رفيع و پرشكوه ، سدها و …تغيير مي دهد و يا به منظور تأمين نيازهاي مادي خود به ايجاد كارخانجات و استفاده از مواد معدني و يا به خاطر تفريح به ايجاد مراكز فرهنگي و تئاترها و …مي پردازد . در نتيجه جنگها و كشمكشها ، مبادلات ، مراودت، تبادلات فرهنگي بين افراد انسان انجام مي شود و بدين طريق است كه آدمي تمدنهاي بس پرفروغ را بنيان مي‌نهد . به خلق آثار بديع هنري مي پردازد و همين عوامل است كه انواع جاذبه هاي انساني و فرهنگي را بوجود مي‌آورد.
تاریخ بسیار کهن سرزمین گرمسار و قرار گرفتن در مسير جادة ابريشم و راه ارتباطي بين شرق و غرب کشور و شمال و جنوب باعث گرديده تا به عنوان يکي از مراكز مهم تاريخي استان مطرح باشد . فرهنگ اصيل باستاني و آميختن آن با فرهنگ اسلامي بر ويژگيهاي اين استان افزوده است.
آثار ونشانه های متنوع و مختلفی که از سیر تکويني فرهنگ و تمدن بشري به جاي مانده مي‌توانند به عنوان جاذبه هاي جهانگردي مورد استفاده قرار گيرند . عمارتهاي قديمي ، مساجد زيبا، زيارتگاهها ، مقبره ها ، برجها و مناره ها ، حمامها ، قلعه ها ، پاره اي از خانه هاي قديمي ، معماري و شهرسازي و آداب و رسوم گوشه هايي از جاذبه هاي فرهنگي اين شهرستان است که مي تواند توجه هر انساني را به خود جلب نمايد.
جاده سنگ فرش:
امروزه راههایی که به نام (( راه شاه عباسی )) معروف شده اند ، در واقع جانشين عنوان ((راه شاهي )) ميراث داريوش کبير هستند . اين نوع سنگ فرش راهها ،گوياي تجديد خاطره عهد داريوش يا ساسانيان است که سنگ فرش راه مال امير انجام شد و بعد روميان از آنها تقليد كردند.
در دوره صفویه و در زمان شاه عباس در چند منطقه ، جاده سنگ فرش احداث شد . زیرا در آن دوره احداث راهها ، تنها جنبه تجارتی نداشت ، بلکه از نظر جلب سياحان نيز مورد اعتنا بود به همين منظور ، براي استفاده طبقات مرفه جامعه آن روز در سواحل و جنگلهاي زيباي مازندران ،تاسيساتي بنا گرديد که در حکم پلاژها و ويلاها و كاخهاي امروزي بوده است . بنابراين لزوم ايجاد يك راه كوهستاني احساس ميشد . به دستور شاه عباس راه مازندران را از ابتداي سواد كوه ، پلهاي عالي بر رودهاي بزرگ بسته وتماماً را با سنگ،گچ ، آهك و آجر پهن كردند . سپس شاه ، خود در ناحيه پنج هزار ، عمارت عاليه ساخت و باغي چون بهشت بنا كردند وآن به تدريج شهري شد و آن را اشرف البلاد نام نهادند و
همچنین باید از جاده سنگ فرش راه میانه به زنجان که از رودخانه قزل اوزن عبور مي‌کرد نام برد . شاه عباس تمام آن را سنگ فرش کرد تا در رطوبت و يخبندان ، كاروان بتواند عبور كند . از كارهاي جالب براي عبور شتر كه ارزان ترين وسيله حمل و نقل بود ،
این بود که در بعضی نقاط برای اينکه شترها سرنخورند ، زير پاي آنها فرش مي‌انداختند اسکندربيـك منشـي در كتاب خـود ((روضـه الصفـا)) از سنگ فرش راه نمك به سياه كوه نام مي برد و مينويسد : قريب ده هزار تومان تخميناً صرف شده چند فرسنگ به سنگ وآهك استحكام يافته ، موجب دعاي خير مترددين است .اين سنگ فرش ، راه اصفهان. كاشان به مشهد را ده ها فرسنگ كوتاه ترنموده است.
مهاجرت::
در فاصله سالهای ۱۳۶۵ تا ۱۳۷۵ , ۱۵۳۹۷ نفر به شهرستان گرمسار وارد و یا در داخل این شهرستان جابجا شده اند مقايسه محل اقامت قبلي مهاجران با محلي که در آن سرشماري شده اند نشان مي دهد ۳۵/۱۹ درصد از روستا به شهر , ۳۸/۵۰ درصد از شهر به شهر , ۸۱/۱۳ درصد از روستا به روستا , ۱۰/۱۲ درصد از شهر به روستا در طي ۱۰ سال قبل مهاجرت کرده اند.
نتیجه گیری::
کشاورزی شهرستان گرمسار به سبب برخورداری از رودخانه دائمی حبله رود و زمينهاي حاصلخيز دشت گرمسار از پويايي و توان بالقوه و بالفعل بسيار بالايي برخوردار است . اگر چه هم اکنون تمامي آب رودخانه حبله رود براي زراعت استفاده مي شود و تا جائيکه منابع آب امكان داده باشد زمينهاي منطقه مورد استفاده كشاورزي قرار مي گيرد اما توان زراعت اين منطقه با بهره گيري از فن آوريهاي جديد سيستم آبياري ، دستگاههاي مكانيزه كشاورزي و بالاخره سيستم هاي نوين زراعت به طور چشمگير قابليت توسعه و گسترشي دارد.
همانطور که در بخشی کشاورزی بیان شده در سال زراعي ۷۸-۷۷ مجموعاً ۴۵۸۵۸ هکتار اراضي كشاورزي شهرستان گرمسار بوده است كه بخشي از اين اراضي به علت رشد شهر در حال تخريب مي باشد.
در زمینه دامپروری همانطور که بیان شد اهالي منطقه از قديم الايام به پرورش دام مي پرداخته اند و شيوه پرورشي آنها به صورت چرا در مراتع و کوچ نشيني بوده است . اما با گذشت زمان و استقرار کوچ نشينان و افزايش جمعيت به تدريج واحدهاي دامپروري نيمه صنعتي و صنعتي تاسيس گرديد و به علت وجود منابع غذايي و علوفه اين واحدها افزايش يافت به طوري در سال ۱۳۷۸ مجموع دامهاي گرمسار ۴۴۳۳۰۵ واحد دامي مي باشد و از اين تعداد ۲۳۴۲۹ راس گاو و گوساله و ۲۶۸۵۸۲ راس گوسفند و بز مي باشد و توليدات دامداران غالباً به تهران ارسال مي گردد.
صنعت گرمسار به علت نزدیکی به کلان شهر تهران و برخوردار از خط آهن سراسری در ۲ خط تهران ـ مشهد و تهران گرگان و راه ترانزيتي مشهد بستر مناسبي جهت استقرار صنايع سبک و سنگين را دارا است كه با افتتاح شهركهاي صنعتي و حمايت دولت اين توان شهرستان نيز قابل توسعه است.
مجموع فعالیتهای اقتصادی فوق خدماتي را نيازمند مي باشد چه از لحاظ سرويس دهي و چه از لحاظ وجود اشتغال زايي و اسکان جمعيت ، گر چه هم اکنون بيشترين گروه شاغل به کار در بخشي خدمات است اما توان افزايش آن بستگي به توسعه مناسب صنعت و كشاورزي مي باشد.
در بخشی کانسارها و عناصر معدنی گرمسار با برخورداری از تشکيلات گچي ، آهکي و نمكي و ديگر مواد رسوبي در رشته كوههاي شمالي و غربي گرمسار ذخاير فراوان از مواد مذكور نهفته است كه هم اكنون بهره برداري از آنها در غالب شركتهاي تعاوني و شركتهاي سهامي خاص به تعداد فراوان وجود دارد.
همچنین در حاشیه جنوبی گرمسار به برکت کوير گرمسار معادن سولفات سديم وجود داد که چند سالي است بهره برداري از آغاز گرديده.
معادن دیگری نیز در گرمسار شناسايي شده اما بهره برداري از آنها صورت نمي گيرد از جمله مي توان به معادن آهن ، سرب ، گوگرد ، نفت اشاره نمود.
بطور کلی شهرستان گرمسار در زمینه های کشاورزي ، دامپروري ، صنعت و معدن توانهاي بالقوه فراواني دارد و از لحاظ موقعيت جغرافيايي ، نزديکي اين شهر به تهران يكي از امتيازات مهم آن محسوب مي گردد زيرا كه تهران به عنوان بزرگترين بازار مصرف به راحتي تمامي توليدات مازاد اين شهرستان را جذب مي نمايد . و مشكلي به عنوان فروش محصولات توليد شده در گرمسار احساس نمي شود . لذا سرمايه گذاري در هر يك از بخشهاي اقتصادي فوق الذكر علاوه بر وجود توجيه اقتصادي ، اشتغال زايي مناسبي را براي ساكنين منطقه ايجاد مي نمايد.